TRABLUSGARP SAVAŞI
1911-1912
1911-1912 yıllarında Osmanlı Devleti ile İtalya Krallığı arasında gerçekleşen ve Osmanlı Devletinin mağlubiyetiyle sonuçlanan savaş.
Sanayi devrimiyle birlikte gelişen endüstri nedeniyle üretim artmış ve bu durum hammadde ihtiyacını arttırmıştır. Yeni Çağ başlarında başlayan sömürgecilik faaliyeti dışında kalan İtalya, 1870 yılında siyasi birliğini tamamladığında Afrika’nın hemen hemen her yeri sömürgeleştirilmişti. Bu durumda İtalya kendine yakın olan ve Osmanlı Devleti’nin kara bağlantısı bulunmayan Trablusgarp ile ilgilenmeye başlamıştı.
İtalya diğer batılı devletlerle gizli anlaşmalar yaparak Trablusgarp hedefini kabul ettirmişti. Bu dönemde ise Osmanlı Devleti siyasi karışıklık içindeydi. 1908 yılında 2.Meşrutiyet ilan edilmiş, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu Bosna’yı işgal etmiş ve 1909 yılında ise taht değişikliği olarak 2.Abdülhamit indirilerek yerine Mehmet Reşat getirilmişti. Aynı zamanda Balkanlarda ise ayrılıkçı isyanlar ve çetecilik faaliyetleri vardı.
Eylül 1911’den itibaren İtalya işgal hazırlığını hızlandırdı. İtalya, 28 Eylül 1911’ de Osmanlı devletine bir nota vererek Trablusgarp ve Bingazi’yi işgal edeceğini bildirdi. 20 Ekim tarihine kadar İtalyanlar önemli kıyı noktalarını ele geçirdi. Osmanlı Devletinin bir deniz gücünden yoksun oluşu ve Trablusgarp’la kara bağlantısının olmayışı savunmayı güçleştiriyordu. Bu durum nedeniyle bazı Osmanlı subayları gizlice Trablusgarp’a gittiler. Bu subaylardan bazıları Mustafa Kemal Atatürk, Enver Paşa, Fethi Okyar’dır. Bu subaylar yerel halkı talim ederek İtalyanlara karşı büyük bir direniş gösterdiler. Uzun süren çarpışmalar nedeniyle İtalya Çanakkale Boğazında saldırdı ardından da Rodos ve Oniki Adayı işgal etti. Bu esnada Trablusgarp’taki yerel halk destekli Osmanlı güçlerinin de direnişi kırıldı. 1912 yılında Balkan Savaşlarının da başlamasıyla 15 Ekim 1912’de Uşi Anlaşması imzalandı. Bu anlaşmayla Osmanlı Devleti Trablusgarp, Bingazi ve Oniki Adayı İtalya’ya bıraktı. Böylelikle Osmanlı Devleti Kuzey Afrika’daki son topraklarını da kaybetti. Bu savaşı önemli yapan bir sebep te ilk kez savaş uçaklarının kullanılmasıdır. İlk hava saldırısını İtalyan pilot Giulio Gavotti tarafından 1 Kasım 1911’de gerçekleştirilmiştir. Ayrıca bu uçaklarla yerli halka bildiriler atılarak kendi taraflarına çekmeye çalışmışlardır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder