AZERBAYCAN ADININ ORTAYA ÇIKIŞI VE
TÜRKLERİN BURAYA YERLEŞMESİ
Türklerin Azerbaycan’ a ilk gelişi M.Ö. 7. Yüzyılda olmuştur. İlk olarak bu bölgeye Sakalar (İskitler) olarak bilinen Türk kavmi yerleşmiştir. Sakalardan sonra bu bölgeye Türk oldukları iddia edilen Albanlar yerleşmiştir. Daha sonra bu bölgeye Medler hakim olmuş ardından da Büyük İskender bu bölgeyi ele geçirmiştir. İskender’in ölümünden sonra bu bölgede Media-Atropatan devleti kurulmuştur. “Ateş Yurdu” manasına gelen “Atropatan”ın bir ülke adı olarak ortaya çıkışı bu bölgede ateşperestliğin yaygın oluşunun en büyük delilidir. İranlıların Aterpatagau ve Ader-bigan ve Arapların Azerbaycan dedikleri bu ülke, Türklerin de Müslüman olmaları dolayısıyla Azerbaycan adı bugüne kadar son söyleniş şekliyle gelmiştir.
M.S. 48 yılında ikiye bölünen Büyük Hun İmparatorluğu batı kısmını teşkil eden Hun Türklerinin bir kısmı Azerbaycan’a yerleşmiştir. Hunlardan sonra Hazarlar, Sabirler ve Ağaçeriler de buraya yerleşmiştir. 8. Yüzyıl ortalarında İslam ordularının Kafkasya’ya gelmesiyle buradaki Türk kavimleri Müslüman olmuşlardır. Azerbaycan’ın tam bir Türk yurdu haline gelmesi Malazgirt Zaferiyle olmuştur. Bu zaferle Anadolu ve Azerbaycan’a çok sayıda Türk kavmi yerleşmiştir. Moğol İstilası sırasında da yine çok sayıda Türk kavmi Azerbaycan’a yerleşmiştir.
Azerbaycan Türkleri, Selçuklulardan sonra Moğollar ve Timurlular idaresinde yaşamış daha sonra da Ak Koyunlu ve Kara Koyunlu Devletlerini kurmuşlardır. Daha sonra bu bölgeye Şah İsmail’in kurduğu Türk devleti olan Safeviler hakim olmuşlardır. Kanuni Sultan Süleyman zamanında ise Azerbaycan Osmanlı hakimiyetine girmiştir. Azerbaycan’a hakim olabilmek için Osmanlılar ve Safeviler uzun süren savaşlara girişmiştir. Safevilerin yıkılmasından sonra bu bölgeye Afşar Nadir Şah hakim olmuş ardından da, yine bir Türk kavmi olan Kaçarlar bu bölgeye hakim olmuşlardır.
Yüzlerce yıldır Türk toprağı olan Azerbaycan, son olarak Rus işgaline uğramıştır. 16. Yüzyıldan itibaren Türkistan’daki Türk Hanlıklarını bir bir işgal eden Rusya, 1804 yılında Gence’yi işgal etti. Gence’nin adı Rus Çariçesi şerefine Yelizavetpol olarak değiştirildi. Daha sonra Ruslar Derbend, Şirvan, Bakü ve Kuba’yı işgal etti. Gülistan Anlaşması(1813) ve Türkmençay Anlaşması(1827) ile Azerbaycan toprakları İran ve Rusya arasında paylaşıldı. Azerbaycan’ın güneyi İran’ın , kuzeyi ise Rusya’nın hakimiyerine girdi. Ruslar, Azerbaycan ve Anadolu arasında tampon bölge oluşturmak amacıyla Anadolu’daki Ermenileri Erivan’a yerleştirdi. Uzun süre Rus işgalinde yaşayan Azerbaycan 1918’de bağımsızlığını ilan etse de 1920’de Sovyet Rusya işgaline uğradı. Yıllarca Sovyetler işgalinde kalan Azerbaycan ve diğer Türk toplulukları 1991’de bağımsızlıklarını ilan ettiler.
İKİ DEVLET BİR MİLLETİZ 🇦🇿 🇦🇿 🇦🇿 🇹🇷
YanıtlaSil🇹🇷🇹🇷🇹🇷🇦🇿🇦🇿🇦🇿
Sil